Piątek, 29 marca
Imieniny: Helmuta, Wiktoryny
Czytających: 4170
Zalogowanych: 0
Niezalogowany
Rejestracja | Zaloguj

Wałbrzych: 30–lecie straży miejskiej

Poniedziałek, 15 marca 2021, 10:38
Aktualizacja: 12:10
Autor: red
Wałbrzych: 30–lecie straży miejskiej
Fot. Straż Miejska Wałbrzych
Dnia 15 marca 1991 r., w Wałbrzychu, zgodnie z Zarządzeniem Prezydenta Miasta powołana została Straż Miejska. Taki pomysł zainicjowała Rada Miasta, której przewodniczył Jerzy Stecki we współpracy z Komisją Bezpieczeństwa z Janem Żakiem na czele. Obowiązki związane z utworzeniem formacji powierzono Zygmuntowi Pali, radnemu Rady Miasta, który jednocześnie został powołany na Komendanta Straży Miejskiej w Wałbrzychu.

Faktyczne prace rozpoczęły się z początkiem 1991 roku, kiedy to przeprowadzono nabór na pierwszych strażników miejskich. Rozbudzeni ciekawością kandydaci tłumnie przybywali na rekrutację. Kryteria naboru oparte były na jednym rozdziale Ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. Została również powołana specjalna Komisja ds Naboru pod przewodnictwem Prezydenta Wałbrzycha Zdzisława Grzymajło. Po licznych rozmowach wyłoniono 25 pierwszych funkcjonariuszy Straży Miejskiej; dwudziestu trzech strażników i dwie strażniczki, którzy 15 marca 1991 roku złożyli uroczyste ślubowanie w Ratuszu.

Początek funkcjonowania formacji był o tyle trudny i pełen wyzwań, że nie było w kraju precyzyjnych przepisów mówiących o tym jak straż ma działać, w co mają być ubrani strażnicy i w jakie środki przymusu bezpośredniego wyposażeni. Poza kilkoma zdaniami w Ustawie o Policji pozostałe sprawy były luźną interpretacją poszczególnych gmin. Komendanci dokładali wszelkich starań, aby pozyskać jakąkolwiek odzież służbową dla strażników, co w ówczesnych czasach nie było łatwą sprawą. Dodając do tego dowolność wyglądu umundurowania na ulice polskich miast wychodzili strażnicy a’la leśnicy, lotnicy, kolejarze a nawet kowboje.
Nie było również określonych stanowisk i dystynkcji. Strażnicy wyszywali je sobie czarną wstążką na pagonach. Z tym nie lada wyzwaniem w Wałbrzychu spotkał się Pan Zygmunt Pala, któremu udało się pozyskać buty ze służby więziennej, zielone kurtki z zakładów Rafio, niebieskie koszule od wojsk lotniczych, coś ze straży pożarnej i coś z PKP. Straż Miejska nie miała swojej siedziby, zajmowała jedynie niewielkie pomieszczenie w Ratuszu. Strażnicy tuż po zatrudnieniu byli oddelegowani do pięciu ówczesnych, wałbrzyskich komisariatów Policji w celu odbycia szkolenia i przygotowania do służby. Początkowo bez środków przymusu bezpośredniego, później zostali wyposażeni w gumowe pałki służbowe oraz broń gazową. Również na początku nie było środków łączności, co jednak nie utrudniało pracy strażników. Swoją służbę pełniono wyłącznie w patrolach pieszych. Nie było pojazdów służbowych, a jedynie okazjonalnie pozwolenie na korzystanie z miejskiej „czarnej wołgi”. Pierwsze działania strażników skoncentrowane były na uporządkowaniu handlu ulicznego w mieście.

Po kilku tygodniach działalności Straż Miejska zyskała swoją siedzibę mieszczącą się przy ulicy Lubelskiej 1, co również było rozwiązaniem tymczasowym bo już wiosną 1992 roku Komenda została przeniesiona na ulicę Matejki 1. W tym okresie jednostkę wyposażono w środki łączności; stację bazową znajdującą się w Komendzie oraz stacje mobilne pozostające do dyspozycji poszczególnych patroli. Tutaj też zaczęła tworzyć się struktura organizacyjna z poszczególnymi stanowiskami. Powstało stanowisko Dyżurnego z pomieszczeniem przeznaczonym na dyżurkę, pomieszczenia administracyjne oraz socjalne dla pracowników. Dwa lata później firma Budopol przekazała na rzecz Straży Miejskiej samochód osobowy marki Polonez. Był to pierwszy radiowóz, który przez długie lata służył strażnikom. Sukcesywnie wzrastała liczba funkcjonariuszy. Z biegiem lat przepisy lokalne i krajowe uprawniały strażników do kolejnych zadań. I tak strażnicy zajmowali się kontrolami wag na targowiskach, kontrolami sanitarnymi pojazdów dostarczających żywność oraz parkowaniem w mieście.

Przełomem dla funkcjonowania Straży Miejskich i Gminnych w Polsce był rok 1997 kiedy to Sejm uchwalił Ustawę o Strażach Gminnych. W tym dokumencie ujednolicono uprawnienia, obowiązki i umundurowanie strażników. Doprecyzowano przebieg rekrutacji oraz nałożono obowiązek szkoleń strażników miejskich oraz szczegółowo opisano ich zakres. Od tego czasu przepisy są stale modyfikowane i dostosowywane do potrzeb miast w związku z istnieniem Straży Miejskiej.

Przez lata działalności wałbrzyskiej jednostki tworzone były kolejne wyspecjalizowane patrole. Patrol rowerowy liczy blisko dwadzieścia lat. Powołany został z inicjatywy Zarządu SM Podzamcze z uwagi na zróżnicowane potrzeby kontroli rozległego i trudnego terenu, w tym ogrodów działkowych. To właśnie Spółdzielnia zakupiła dwa pierwsze rowery tym samym dając początek działalności prężnie rozwijanego się patrolu. Z biegiem lat patrol doposażony był w kolejny sprzęt, w tym rowery elektryczne.
Znaczą część pracy wykonywano na terenie Zamku Książ. Początkowo były to partole piesze, całodobowe mające na celu zapobieganie kradzieży i dewastacji obiektu. W późniejszym okresie powołano we współpracy ze Stadem Ogierów Książ patrole konne. Chętni strażnicy odbywali szkolenie w Stadzie, uzyskując niezbędne umiejętności jeździeckie. Na początku patrole konne pojawiały się w okresie turystycznym, głównie w weekendy. Z czasem jednak, ze względu na ukształtowanie i rozmiar terenu patrol konny doskonale sprawdził się w codziennej służbie prewencyjnej. Dużym utrudnieniem w pracy był brak sprzętu jeździeckiego. Z czasem właściwie doposażono patrol konny. Uregulowano odrębne przepisy rekrutacji dla osób posiadających umiejętności jeździeckie. Po dziś dzień strażnicy w siodle są wizytówką zamku, stale dbając o bezpieczeństwo i porządek w jego obrębie.

Długim i niebagatelnym stażem cieszy się również patrol do spraw profilaktyki. Powołany z inicjatywy strażników od początku ukierunkowany był na działalność edukacyjną głównie wśród dzieci i młodzieży. Program „Razem przeciw zagrożeniom” pomimo upływu dwóch dekad w dalszym ciągu realizowany jest na terenie placówek oświatowych w naszym mieście. Działania profilaktyczne wspierały również osoby dorosłe; rodziców uczniów czy seniorów. Program realizowany był również na antenie Radia Wałbrzych, gdzie zaproszeni goście wspólnie ze strażnikami omawiali aktualne problemy i zagrożenia behawioralne. Organizowano liczne konkursy i zabawy. Publikowano broszury informacyjne i materiały dydaktyczno-edukacyjne.
Trudnym okazał się rok 2002, kiedy po likwidacji kopalń Wałbrzych, jako jedyne miasto w Polsce musiało zmierzyć się z procederem biedaszybów. Skala zjawiska była bardzo duża. We współpracy z Policją podjęto intensywne działania prewencyjne mające na celu zaniechanie nielegalnego wydobycia. Ponadto Straż Miejska została włączona do programu Urzędu Miejskiego „Biedaszyby alternatywne miejsca pracy”, gdzie pod naszym nadzorem 30 osób wykonywało prace związane z porządkiem i ochroną obiektów miejskich.

Z upływem lat i zmieniającymi się władzami miasta działalność Straży Miejskiej zawsze była zauważalna i doceniana. Przez lata jednostka była odpowiednio doposażana. Przychylność Rady Miasta i Prezydenta pozwala prawidłowo realizować powierzone zadania i obowiązki.

Równie duży akt uznania należy się Zarządowi Zakładu Toyoty, która od początku swojej działalności w Wałbrzychu wspiera jednostkę Straży Miejskiej; począwszy od corocznych darowizn na cele edukacyjne, skończywszy na nieodpłatnym przekazaniu dwóch w pełni wyposażonych radiowozów służbowych.

Przez 30 lat w wałbrzyskiej Straży Miejskiej przewinęło się ponad 200 osób. Przez te lata nie zdarzyły się sytuacje, w których strażnicy działaliby niezgodnie z prawem, czy którym postawiono zarzuty przekroczenia uprawnień.

Obecnie w wałbrzyskiej straży zatrudnionych jest czterdziestu pięciu strażników, dwóch pracowników administracyjnych i osiemnaście osób pracujących w Centrum Sterownia Ruchem i Monitoringu Wizyjnego.

Dzisiaj możemy wyróżnić kilka wyspecjalizowanych patroli:

- interwencyjny – do zadań patrolu interwencyjnego należy głównie realizacja zgłoszeń od mieszkańców i instytucji miasta. Podejmowanie działań mających na celu usunięcie naruszeń porządku prawnego;

- dzielnicowy – głównymi zadaniami strażników dzielnicowych jest dbanie o czystość i porządek na swojej dzielnicy, stała współpraca z jednostkami pomocniczymi, spółdzielniami, wspólnotami mieszkaniowymi i innymi instytucjami. Strażnik dzielnicowy jest gospodarzem terenu, nad którym sprawuje swoją opiekę;

- eko-patrol – działania tego patrolu ukierunkowane są na egzekwowanie przepisów związanych z odpadami, ochroną środowiska i ochroną zwierząt;

- rowerowy – funkcjonuje od wczesnej wiosny do późnej jesieni, a zadaniem tego patrolu jest dbanie o spokój i porządek publiczny oraz bezpieczeństwo. Rowerzyści dojadą tam, gdzie nie może dotrzeć patrol zmotoryzowany, a jednocześnie szybciej niż patrol pieszy;

- konny – patrol konny swoją służbę pełni na co dzień na terenie Książańskiego Parku Krajobrazowego. Praca polega zarówno na stałym patrolowaniu terenów zielonych jak i kontroli parkowania w obrębie zamku. Funkcjonariusze dbają o ład i porządek na terenie parku;

- szkolny – patrol prowadzi zajęcia profilaktyczne w szkołach i przedszkolach, zajmuje się również kontrolowaniem rejonów, gdzie znajdują się szkoły, a także miejsc gromadzenia się młodzieży, uchylania się od realizacji obowiązku szkolnego czy sprzedaży wyrobów alkoholowych i tytoniowych małoletnim;

- leśno-terenowy – jest to patrol ściśle współpracujący ze Strażą Leśną i Policją, mający za zadanie patrol trudno dostępnych obszarów na obrzeżach miasta oraz leśnych leśnych;

- ITS - w naszych strukturach znajduje się Centrum Sterowania Ruchem i Monitoringu Wizyjnego. Praca w centrum wykonywana jest całodobowo. Do zadań ITS należy między innymi obsługa miejskiego monitoringu, nadzór nad sygnalizacją świetlną, detekcją parkingową. Nasze miasto obserwowane jest każdego dnia prze 156 kamer. Wszystkie obsługiwane systemy wpływają na poprawę bezpieczeństwa pod względem zarówno kryminalnym jak i zagrożeń w ruchu drogowym.

Do dzisiaj w jednostce pracuje jeszcze sześciu strażników, spośród dwudziestu pięciu, którzy jako pierwsi złożyli ślubowanie w 1991 roku. Ze względu na stan epidemii nie odbędą się oficjalne uroczystości związane z XXX-leciem powołania wałbrzyskiej Straży Miejskiej.

Twoja reakcja na artykuł?

6
23%
Cieszy
2
8%
Hahaha
1
4%
Nudzi
0
0%
Smuci
4
15%
Złości
13
50%
Przeraża

Czytaj również

Komentarze (16)

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Zaloguj
0/1600

Czytaj również

Copyright © 2002-2024 Highlander's Group