Wałbrzych/Kraj: Co to jest i w jaki sposób objawia się nadkrzepliwość?
Autor: materiał zewnętrzny
Jakie są przyczyny nadkrzepliwości?
Nadkrzepliwość to zespół chorobowy związany ze wzmożonym ryzykiem rozwoju zakrzepów w naczyniach żylnych i rzadziej naczyniach tętniczych, za co odpowiadają nieprawidłowości w układzie krzepnięcia. Biorąc pod uwagę przyczyny powstania, wyróżnia się nadkrzepliwość wrodzoną i nabytą. W przypadku tej pierwszej najczęstszą przyczynę stanowi czynnik V Leiden. Określa się w ten sposób zmutowany czynnik V układu krzepnięcia. Mutacja ta dziedziczona jest autosomalnie dominująco.
Rzadziej stwierdzanymi przyczynami gęstej krwi są niedobór białka S i białka C (białka znajdujące się we krwi zależne od witaminy K) oraz antytrombiny III (związek odpowiadający za hamowanie krzepnięcia krwi). Z kolei najczęstszą przyczyną nabytej nadkrzepliwości jest zespół antyfosfolipidowy zwany też zespołem Hughesa. To niezapalna choroba układowa tkanki łącznej, polegająca na występowaniu zakrzepicy naczyniowej i obecności przeciwciał antyfosfolipidowych we krwi. Inne przyczyny to m.in. toczeń rumieniowaty układowy, zapalenie skórno-mięśniowe, reumatoidalne zapalenie stawów, zakażenia i stany zapalne (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego). Do grupy zwiększonego ryzyka rozwoju nadkrzepliwości krwi należą również osoby palące tytoń, odwodnione, z anemią z niedoboru żelaza.
Jakie są objawy nadkrzepliwości?
Objawy nadkrzepliwości związane są z powstaniem zakrzepów w poszczególnych naczyniach krwionośnych. Najczęściej zmiany te obserwuje się w obrębie naczyń kończyn dolnych. Trombofilię uważa się za główny czynnik ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, w przebiegu której pojawiają się takie dolegliwości, jak bóle łydek, obrzęki, ocieplenie, tkliwość, poszerzenie żył powierzchownych. Z kolei w przypadku zakrzepicy naczyń żylnych mózgu pojawić się mogą: wymioty, nudności, ból głowy, zaburzenia widzenia, zaburzenia świadomości. Nadkrzepliwość wiąże się też z ryzykiem zatorowości płucnej, która objawia się bólem w klatce piersiowej, dusznościami, kaszlem, krwiopluciem.
Rozpoznanie i leczenie nadkrzepliwości
W rozpoznaniu nadkrzepliwości kluczową rolę odgrywają badania krwi – morfologia oraz oznaczenie czasów krzepnięcia krwi – protrombinowego (PT) i kaolinowo-kefalinowego (APTT). Niekiedy dokonuje się również oznaczenia poziom fibrynogenu i D-dimerów. Diagnostyka rozszerzona może zostać o badania obrazujące żyły – USG doppler, flebografię lub tomografię komputerową.
Leczenie nadkrzepliwości polega przede wszystkim na leczeniu choroby podstawowej i farmakoterapii z wykorzystaniem heparyn lub aspiryny, czyli leków rozrzedzających krew. Dodatkowe postępowanie podyktowane jest rodzajem zmian spowodowanych przez trombofilię. Przykładowo w przypadku zakrzepicy kończyn dolnych zaleca się kompresjoterapię i używanie specjalnej odzieży, np. podkolanówek.
