Jak zmienia się zapotrzebowanie na wodę wraz z wiekiem?
Zapotrzebowanie dziecka na płyny rośnie wraz z każdym etapem rozwoju. U najmłodszych – do około pierwszego roku życia – podstawowym źródłem nawodnienia jest mleko mamy lub mleko modyfikowane. Wraz z rozpoczęciem rozszerzania diety pojawia się konieczność wprowadzenia dodatkowej wody, podawanej regularnie w niewielkich porcjach.
Przedszkolaki potrzebują już średnio od 1 do 1,25 litra płynów dziennie, natomiast uczniowie w wieku 7–12 lat zwykle około 1,5 litra. To wartości uśrednione, które łatwo zmieniają się pod wpływem temperatury otoczenia czy poziomu aktywności. W upalne dni organizm dziecka traci wodę szybciej, dlatego maluch może potrzebować nawet o 30–40% więcej płynów. Podobnie dzieje się podczas intensywnych zabaw, treningów sportowych lub wyjazdów wakacyjnych.
Co dziecko powinno pić?
Choć na rynku dostępnych jest wiele napojów kierowanych do najmłodszych, to wybór nie zawsze jest oczywisty. Wodę warto traktować jako podstawowy napój. Nie zawiera cukru, nie powoduje gwałtownych skoków energii i najlepiej uzupełnia naturalne straty płynów.
Soki – nawet te „100%” – powinny pojawiać się raczej jako dodatek, a nie zamiennik wody. Zawierają naturalne cukry, które w nadmiarze obciążają dietę. Napoje smakowe to już typowy produkt rekreacyjny, niebędący optymalnym źródłem nawodnienia; zazwyczaj mają sporo dodatków i barwników, a przyzwyczajenie dziecka do słodkiego smaku może utrudnić późniejsze zachęcanie do picia zwykłej wody.
Jak zachęcić dziecko do regularnego picia wody?
Nawodnienie jest łatwiejsze, kiedy dziecko ma stały dostęp do wody oraz jasne rytuały. Sprawdza się zasada podawania kilku łyków rano po przebudzeniu, przed wyjściem z domu i zaraz po powrocie. W domu prostym sposobem jest ustawienie w widocznym miejscu szklanki lub butelki oraz stworzenie krótkiej listy przypominającej na lodówce.
Warto przy tym wiedzieć, że dzieci chętniej piją, gdy mają „swoje” naczynie. Dobrze dobrany bidon dla dziecka ułatwi regularne nawadnianie, zwłaszcza jeśli będzie szczelny, lekki i przystosowany do samodzielnego używania. Modele dla młodszych maluchów często mają ustniki typu „niekapek”, które zmniejszają ryzyko zachłyśnięcia, a jednocześnie wspierają naukę picia.
Co więcej, wybór pojemności, kształtu czy grafiki ma większe znaczenie, niż może się wydawać — dziecko naturalnie częściej sięga po bidon, który po prostu lubi.
Przy aktywnych zajęciach, spacerach lub w przedszkolu bidon pozwala utrzymać stały dostęp do wody, a rodzicom daje pewność, że maluch nie polega wyłącznie na okazjonalnych łykach podczas posiłków.
Nawodnienie latem i zimą – na co zwrócić uwagę?
Latem o pragnieniu przypomina sama pogoda — dziecko szybciej się poci, częściej biega na zewnątrz i potrzebuje regularnego uzupełniania płynów. Rodzice powinni wtedy szczególnie obserwować wygląd moczu (im ciemniejszy, tym większe ryzyko odwodnienia), zmęczenie czy ospałość.
Zimą sytuacja wygląda inaczej. W suchym, ogrzewanym powietrzu dzieci tracą wodę mniej zauważalnie, głównie przez skórę i podczas oddychania. W efekcie łatwo o zbyt małe nawodnienie, mimo że maluch nie zgłasza pragnienia. Pomaga wtedy wprowadzenie rutyny — kilka małych porcji wody rozłożonych równomiernie w ciągu dnia.
