W 2025 roku przeżywamy szczególny Jubileusz, który wspomina o znaczącym wydarzeniu – a mianowicie w 1525 roku książę Christoph I von Hochberg sprowadził na Zamek Ksiaż i Szczawienko pierwszego ewangelickiego proboszcza – Georga Schlossera. To wydarzenie zapoczątkowało obecność Reformacji w naszym regionie. Rok 2025 jest więc wyjątkową okazją do upamiętnienia 500 lat duchowego i kulturowego dziedzictwa, które współtworzyło historię miasta i regionu.
Wydarzenia Festiwalu w formie skróconej:
2 października (czwartek) – Zamek Książ (Mauzoleum)
17:00 – Nabożeństwo dziękczynne – inauguracja festiwalu
18:00 – O historii na żywo: „Ewangelicyzm pod skrzydłami Hochbergów”
– promocja kroniki parafialnej z 1888 roku
4 października (sobota) – Szczawienko (parking przy cmentarzu parafialnym)
11:00 – Spacer historyczny śladami ewangelików w Wałbrzychu
10 października (piątek) – Kościół Zbawiciela
20:00 – Nocne zwiedzanie – grupa I
21:00 – Nocne zwiedzanie – grupa II
(obowiązują zapisy: walbrzyskifestiwalreformacji@gmail.com)
18 października (sobota) – Akademia Nauk Stosowanych im. Angelus Silesius, Wałbrzych
10:00 – Konferencja naukowa poświęcona dziedzictwu Reformacji
23 października (czwartek) – Restauracja Apropos
18:00 – Historyczne Rozmowy Stołowe Panel dyskusyjny o wpływie Reformacji na region
(obowiązują zapisy: walbrzyskifestiwalreformacji@gmail.com)
25 października (sobota) – Kościół Zbawiciela
18:00 – Jazzowe Zaduszki
Wystąpi Kwintet jazzowy tworzący autorski projekt „Hymny”
31 października (piątek) – Filharmonia Sudecka (wydarzenie biletowane)
19:00 – Uroczyste zakończenie festiwalu Koncertem Reformacyjnym
(bilety do nabycia w kasie oraz na stronie Filharmonii Sudeckiej)
Partnerami Wałbrzyskiego Festiwalu Reformacji są:
- Zamek Książ w Wałbrzychu
- Fundacja im. Księżnej Daisy
- Akademia Nauk Stostowanym im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu
- Filharmonii Sudeckiej w Wałbrzychu
- Regional Info
Wałbrzyski Festiwal Reformacji został objęty patronatami:
- Patronatem Marszałka Województwa Dolnośląskiego - Pawła Gancarza
- Prezydenta Miasta Wałbrzycha – doktora Romana Szełemeja
- Starosty Wałbrzyskiego - Leonarda Górskiego
Wałbrzyski Festiwal Reformacji został dofinansowany ze środków Gminy Wałbrzych.
Szersze opisy wydarzeń:
2 października – Zamek Książ (Mauzoleum)
Uroczysta inauguracja Wałbrzyskiego Festiwalu Reformacji odbędzie się w wyjątkowej scenerii Mazoleum w kompleksie
Zamku Książ. Spotkanie rozpocznie się nabożeństwem dziękczynnym, które wprowadzi uczestników w atmosferę refleksji i wdzięczności za 500 lat dziedzictwa Reformacji na ziemi wałbrzyskiej. Kazanie wygłosi Biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, ks. Jerzy Samiec.
Po nabożeństwie odbędzie się spotkanie „O historii na żywo: Ewangelicyzm pod skrzydłami Hochbergów”, poświęcone wpływowi rodu Hochbergów na rozwój ewangelicyzmu w regionie. To wydarzenie będzie także okazją do promocji wyjątkowego źródła – kroniki parafialnej z 1888 roku, po raz pierwszy wydanej w całości w języku polskim. Inauguracja będzie symbolicznym otwarciem całego miesiąca wydarzeń i jednocześnie przypomnieniem o bogatym dziedzictwie duchowym i kulturowym Wałbrzycha.
4 października – Szczawienko ( zbiórka parking przy cmentarzu parafialnym)
Spacer historyczny śladami ewangelików to propozycja dla tych, którzy chcą odkryć nieznane oblicze Wałbrzycha. Trasa poprowadzi przez miejsca związane z obecnością społeczności ewangelickiej, która przez wieki odgrywała istotną rolę w życiu miasta. Uczestnicy dowiedzą skąd wiemy o pierwszym ewangelickim pastorze Georgu Schlosserze, którego Hochberg już w 1525 roku ustanowił proboszczem. Spacer będzie także okazją do poznania historii dawnego cmentarza czy szkół, które budowały tożsamość ewangelickiej społeczności. To spotkanie z historią „na żywo”, które pozwoli zobaczyć, jak przeszłość wpisuje się w krajobraz (bądź je brak?) współczesnego miasta.
10 października – Kościół Zbawiciela (nocne zwiedzanie)
Jedno z najbardziej wyczekiwanych wydarzeń festiwalu – nocne zwiedzanie Kościoła Zbawiciela. Uczestnicy będą mieli niepowtarzalną okazję, by w wieczornej atmosferze odkryć architektoniczne i artystyczne walory tej perły autorstwa Carla Langhansa, twórcy Bramy Brandenburskiej. Podczas oprowadzania zabrzmi opowieść o historii kościoła, życiu dawnych parafian i roli ewangelików w dziejach Wałbrzycha. Nocna sceneria nada wnętrzu wyjątkowego klimatu, pozwalając dostrzec detale często umykające w świetle dnia. Zwiedzanie odbędzie się w dwóch grupach – o godzinie 20:00 i 21:00. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują wcześniejsze zapisy.
18 października – Akademia Nauk Stosowanych im. Angelus Silesius, Wałbrzych
Konferencja naukowa to przestrzeń do refleksji nad znaczeniem Reformacji dla ziemi wałbrzyskiej. W wydarzeniu wezmą udział prelegenci, którzy przedstawią swoje referaty dotyczące lokalnego dziedzictwa protestanckiego – historycznego i architektonicznego. Konferencja zostanie zakończona dyskusją panelową, w której uczestnicy będą mogli zadać pytania prelegentom. Wydarzeniu towarzyszyć będzie planowana publikacja naukowa, która na trwałe upamiętni jubileusz. To propozycja dla wszystkich zainteresowanych głębszym poznaniem historii i refleksją nad jej wpływem na współczesność. Szczegółowy program zostanie udostępniony w najbliższym czasie.
23 października – Historyczne Rozmowy Stołowe (Restauracja Apropos)
Historyczne Rozmowy Stołowe to wydarzenie łączące formę dyskusji z atmosferą spotkania przy wspólnym stole. Uczestnicy będą mieli okazję wysłuchać krótkich wystąpień zaproszonych gości i wziąć udział w rozmowie na temat wpływu Reformacji na życie Wałbrzycha i regionu. Spotkanie odbędzie się w kameralnej przestrzeni Restauracji Apropos, co pozwoli stworzyć atmosferę swobodnej wymiany myśli. To nie tylko okazja do zdobycia wiedzy, ale też możliwość zadania pytań i podzielenia się własnymi refleksjami. Inspiracją do wydarzenia są słynne „Tischreden” – rozmowy przy stole Marcina Lutra, które stały się częścią tradycji reformacyjnej. W rolę współczesnego Marcina Lutra wcieli się bp Waldemar Pytel, zaś uczestniczy wczują się w rolę studentów. Liczba miejsc jest ograniczona, dlatego obowiązują zapisy.
25 października – Kościół Zbawiciela (Jazzowe Zaduszki)
Jazzowe Zaduszki to koncert, który połączy duchowość z nowoczesnym brzmieniem muzyki. Kwintet jazzowy tworzący projekt „Hymny” powstał z pragnienia, by klasyczne pieśni wyrosłe z tradycji kościołów chrześcijańskich zabrzmiały w nowym świetle. Zespół łączy duchowe dziedzictwo z żywym językiem jazzu – muzyki, która sama w sobie opowiada o wolności, improwizacji i poszukiwaniu prawdy.
Podczas koncertu, organizowanego w ramach 500 lecia Reformacji na Ziemii Wałbrzyskiej, usłyszymy znane hymny w zupełnie nowych aranżacjach – pełnych swingu, gospelowej energii, jazzowych harmonii i improwizacji. Każdy utwór staje się spotkaniem tradycji i współczesności, modlitwy i ekspresji artystycznej. Stare pieśni zawierają przepiękne, głębokie teksty i poruszające melodie, które są podstawą projektu "Hymny". Zespołowi zależy na tym, żeby słuchacze na nowo mogli odkryć ich piękno i bogactwo.
Pomysłodawczynią projektu jest Karina Reske-Chojnacka, która wyrosła w kościele ewangelicko-augsburskim i od wielu lat jest związana z muzyką uwielbieniową i działalnością na rzecz ekumenii. Wokalistka, dyrygentka i trenerka wokalna. W latach 2022-2024 była odpowiedzialna za pracę z chórem Zespołu CME, członkini zespołu NSA i założycielka ekumenicznego zespołu uwielbieniowego LAAU worship. Tym razem postanowiła stworzyć solowy projekt, zapraszając do niego fantastycznych muzyków: Jana Chojnackiego - trąbka, Sebastiana Łobosa - fortepian, Bartka Chojnackiego - kontrabas i Marcina Urszulaka - perkusja.
Kościół Zbawiciela stanie się tego wieczoru miejscem spotkania muzyki, historii i emocji. To wydarzenie skierowane zarówno do miłośników jazzu, jak i tych, którzy szukają w muzyce głębszego przesłania.
31 października – Filharmonia Sudecka (Koncert Reformacyjny)
Uroczyste zakończenie Festiwalu odbędzie się w Filharmonii Sudeckiej, gdzie zabrzmi Koncert Reformacyjny. W programie znajdzie się monumentalna Kantata „Ein feste Burg ist unser Gott” Jana Sebastiana Bacha – oparta na hymnie Marcina Lutra „Warownym grodem jest nasz Bóg”, który stał się symbolem Reformacji. Usłyszymy również V Symfonię D-dur „Reformacyjną” Feliksa Mendelssohna-Bartholdy’ego, w której kompozytor na nowo odczytuje reformacyjne dziedzictwo, wplatając w muzyczną tkankę chorał Lutra. Koncert będzie zarówno artystycznym, jak i duchowym zwieńczeniem całego miesiąca obchodów. 31 października – w dniu symbolicznym dla protestantów na całym świecie – Wałbrzych rozbrzmi muzyką, która przez wieki niosła przesłanie wiary, odwagi i nadziei. Występ w wykonaniu muzyków Filharmonii Sudeckiej i Wrocław Baroque Ensemble pod batutą Andrzeja Kosendiaka zapewni niezapomniane wrażenia. Wydarzenie jest biletowane – warto zarezerwować miejsce wcześniej.