Jak napisał twórca wystawy - Mariusz Gaj z Fundacji Otwarte Muzeum Techniki w ogólnej świadomości nazwa „stocznia” kojarzy się tylko ze stocznią morską, czyli takimi miastami jak Gdańsk, Gdynia, czy Szczecin. Jednakże nad Odrą w 1903 roku istniało 39 stoczni rzecznych, które budowały, lub tylko remontowały barki i holowniki. Dawały one pracę kilkudziesięciu tysiącom ludzi. Często tak jak w Ratowicach, Urazie, Dobrzeniu, Malczycach czy Odrowążu były największym w miejscowości pracodawcą. Zmiany w technice budowy statków, czyli przejście z konstrukcji drewnianych na stalowe oraz koncentracja produkcji spowodowały, że liczba stoczni nad Odrą spadła do 21 w 1923 roku. Światowy kryzys gospodarczy lat 1929-34 odbił się negatywnie na kondycji nadodrzańskich stoczni. Wiele z nich ograniczyło działalność, zmieniło właścicieli, czy zostało zamkniętych, tak jak największa nad Odrą stocznia Wollheima na wrocławskim Kozanowie.
Kolejny kryzys nadszedł wraz z końcem II wojny światowej. Przez dwa pierwsze powojenne lata większość stoczni była zarządzana przez wojska radzieckie. Stocznie i warsztaty stoczniowe były przymusowo nacjonalizowane, nawet gdy przed wojną należały do osób polskiego pochodzenia, jak stocznia w Malczycach, należąca do rodziny Antoszewskich, czy warsztat stoczniowy w Koźlu – Rybarzach, stanowiący własność rodziny Podolskich. Na przełomie lat 40 i 50 XX wieku, po przejęciu zakładów przez administrację polską niektóre stocznie likwidowano i przeniesiono produkcję do pobliskich większych miejscowości (jak np. stocznia w Urazie przeniesiona do położonego 20 km dalej Wrocławia) Pamięć po takich miejscach praktycznie zanikła w świadomości lokalnych społeczności. Jednak jeszcze w drugiej połowie XX wieku na Odrze działało 19 stoczni. Obecnie nad Odrą funkcjonuje ich już tylko pięć: w Kędzierzynie Koźlu, Januszkowicach, Wrocławiu, Malczycach i Nowej Soli.
Wystawę można oglądać do końca lutego br. od wtorku do niedzieli w godzinach 9.00 – 17.00 w Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego „Akwarium” w Zagórzu Śląskim przy ulicy Wodnej 1.
