Inicjatorką i założycielką pierwszej po II wojnie światowej biblioteki w Wałbrzychu była Fryderyka Liberman — kierowniczka Referatu Kultury i Sztuki powołanego do życia po wyzwoleniu przez Pełnomocnika Rządu Rzeczypospolitej Polskiej Eugeniusza Szewczyka.
Od pierwszych dni pobytu w Wałbrzychu zajmowała się zabezpieczaniem, porządkowaniem i opracowaniem księgozbioru niemieckojęzycznego, a jednocześnie podejmowała starania służące utworzeniu biblioteki polskiej. Zaczątek zbiorów stanowiły książki polskie pochodzące z darów i udostępnione w jednym z pomieszczeń Referatu Kultury i Sztuki w wałbrzyskim Ratuszu. Oficjalnie utworzono ją 1 grudnia 1945 r. Pierwszym kierownikiem został Marian Jachimowicz. Dopiero 9 maja 1946 roku wałbrzyska Miejska Biblioteka Publiczna została przeniesiona do obszernych pomieszczeń w gmachu przy ulicy Sienkiewicza 2.
„Biblioteka ta ma wielką przyszłość — zamierzenia co do niej zakrojone są na wielką skalę. Lokal jest śliczny, doskonale odpowiadający swemu zadaniu. Książek przybywa z dniem każdym abonentów również. A zaczęliśmy ją prowadzić, mając w posiadaniu 14 książek, dziś jest ich około 1000, abonentów 150." — pisała Fryderyka Liberman w maju 1946 r. W po-mieszczeniach przy ul. Sienkiewicza biblioteka działała prawie 50 lat do roku 1995, kiedy to wszystkie działy i agendy przeniesiono do znajdującej się w Rynku zabytkowej kamienicy „Pod Czterema Atlantami".
Największą trudnością związaną z organizowaniem biblioteki był zupełny brak polskich książek w Wałbrzychu oraz pusta kasa miejska. Niedostatki te rekompensowano inwencją, pomysłowością i wysiłkiem społecznym. W październiku 1945 roku powołano Komitet Kulturalno-Oświatowy, zrzeszający miłośników książki, którego działalność miała ogromne znaczenie dla utworzenia biblioteki i zapewnienia jej warunków dalszego rozwoju.
W grudniu 1945 roku urządzono Dzień Oświaty, w który zaangażowało się wiele osobistości. Sprzedaż cegiełek, zbiórki pieniędzy, organizacja imprez dochodowych, pozwoliły uzyskać 90 tys. złotych, które przeznaczono na zakup zbiorów. Najbardziej spektakularną akcją był „Tydzień Książki Polskiej" zorganizowany 17-24 lutego 1946 r. pod patronatem Pełnomocnika Rządu RP na miasto Wał-brzych.
Miasto żyło wtedy książką, a właściwie chęcią jej pozyskania. Służyły temu plakaty wzywające ludność do składania darów pieniężnych i książek dla biblioteki (foto nr 3), kwesty uliczne, a nawet dochody z dancingów. W wyniku tych i podobnych działań, Miejska Biblioteka Publiczna w Wałbrzychu posiadała pod koniec 1946 r. ponad 2,5 tysiąca książek i dysponowała największym księgozbiorem spośród wszystkich bibliotek publicznych na Dolnym Śląsku.
Tekst: Jacek Czarnik
"TEKST: JACEK CZARNIK / FOTO ZE ZBIORÓW PIMBP "BIBLIOTEKI POD ATLANTAMI" W WAŁBRZYCHU."
Biblioteka pod Atlantami w ramach 70–lecia Wałbrzyskich Bibliotek Publicznych organizuje "Tydzień Jubileuszowy", który trwać będzie od 30 listopada do 5 grudnia. Jutro na stronie naszego portalu przedstawimy szczegółowe informacje o planowanych wydarzeniach.
